Lọc tràn dưới là một phương pháp quan trọng trong việc lọc nước trong các hệ thống thủy sinh như hồ cá, ao nuôi hay hồ bơi. Không chỉ giúp loại bỏ các chất ô nhiễm khỏi nước, lọc tràn dưới còn giúp cân bằng hệ sinh thái và duy trì sự sống của các sinh vật trong hồ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về vai trò và nguyên tắc hoạt động của lọc tràn dưới để hiểu rõ hơn về phương pháp quan trọng này.
Nội dung chính
Lọc tràn dưới là gì? Vai trò của lọc tràn dưới
Với những người yêu thích cá cảnh, hệ thống lọc tràn dưới không còn là thuật ngữ xa lạ. Đây là hệ thống lọc nước giúp loại bỏ các chất cặn bẩn như thức ăn thừa, rác, tảo và phân của cá, cũng như các chất độc hại và hóa chất nguy hiểm khác ra khỏi nước.
Thường thì bộ lọc tràn dưới được đặt ở dưới đáy của bể cá cảnh, khác với lọc tràn trên và lọc tràn vách.
Hệ thống lọc tràn dưới giúp giữ cho nước trong bể cá sạch sẽ, an toàn và tạo điều kiện thuận lợi cho cá phát triển khỏe mạnh. Đồng thời, khi sử dụng các vật liệu lọc như san hô và sứ lọc, hệ thống cung cấp vi sinh vật có lợi cho cá và giúp điều chỉnh độ pH của nước trong bể cá.
Nguyên tắc hoạt động của lọc tràn dưới
Bộ lọc tràn dưới trong hồ cá thường có hình dạng hộp chữ nhật và được chia thành 3-5 ngăn tùy thuộc vào sự lựa chọn của người nuôi cá.
Ngăn lọc thô thường chứa bông lọc hoặc bùn nhỏ. Nhiệm vụ của ngăn lọc thô là giữ lại các chất bẩn lớn có trong nước như thức ăn thừa, phân cá hoặc các chất lỏng lơ lửng. Để tăng hiệu quả lọc thô, có thể sử dụng lọc dàn mưa.
Người nuôi cần chú ý vệ sinh bông lọc và bùn nhỏ thường xuyên để tránh tình trạng nước bị tắc nghẽn và tràn ra ngoài.
Ngăn lọc tinh chứa các vật liệu lọc như gốm lọc, nham thạch, sứ lọc, san hô vụn, than hoạt tính… Đây là các vật liệu có nhiều lỗ rỗng nhỏ, tạo điều kiện cho vi sinh vật phân huỷ các chất như muối hoặc các chất độc hại như NO3 từ cá tiết ra. Phần lọc thô không thể loại bỏ hết các chất này, gây độc hại cho cá và làm cho nước trong bể có mùi hôi thối.
Nguyên tắc hoạt động của bộ lọc tràn như sau:
- Nước được bơm từ bể cá vào ngăn đầu tiên của bể lọc để lọc thô.
- Sau đó, nước chảy qua ngăn thứ hai hoặc ngăn thứ ba để tiếp tục quá trình lọc thô.
- Đến ngăn tiếp theo, nước sẽ được lọc qua các vật liệu hóa học trước khi chảy vào ngăn cuối cùng để được bơm trở lại bể cá. Người nuôi cá cũng có thể trồng một số cây thuỷ sinh như ráy, dương xỉ trong ngăn này để tăng hiệu quả lọc sinh học.
Lưu ý: Trong mùa đông, nên đặt máy sưởi ở ngăn cuối cùng để sưởi ấm nước trước khi nước được cấp vào bể chính, giúp tăng hiệu quả sưởi cho hồ cá.
Ưu nhược điểm của bộ lọc tràn dưới
Ưu điểm
Bộ lọc tràn dưới có thể được thiết kế với nhiều kích thước khác nhau để phù hợp với các kích thước và yêu cầu của bể cá. Khoang lọc lớn trong bộ lọc tràn chứa nhiều vật liệu lọc khác nhau nhằm tăng hiệu suất lọc nước.
Đối với các bể cá nhỏ như bể cá để bàn hoặc treo tường, việc sử dụng bộ lọc tràn dưới có thể không cần thiết. Tuy nhiên, với các bể cá lớn như bể cá rồng, bể cá trong nhà hàng hoặc chứa các loại hải sản, việc sử dụng bộ lọc tràn dưới là cần thiết. Bởi vì đây được coi là loại lọc tràn có hiệu quả tốt nhất so với các loại lọc tràn khác hiện có trên thị trường nước ta.
Nhược điểm
Trong trường hợp người nuôi có đục lỗ thẳng ở bể để nước chảy xuống bộ lọc tràn dưới, cần lưu ý về việc canh nước chuẩn để tránh tình trạng tràn nước ra sàn và gây hại cho cá, bao gồm nguy cơ cá mắc cạn nếu nước trong bể bị chảy cạn.
Để khắc phục nhược điểm này, người nuôi có thể sử dụng phương pháp điều khiển lượng nước tràn (overflow control). Phương pháp này đảm bảo việc điều chỉnh lượng nước ra vào bể sao cho phù hợp, đồng thời canh định mức nước bên trong bể và mức nước tràn ra bên ngoài để đảm bảo an toàn.
Ngoài lọc tràn dưới thì có thể sử dụng hệ lọc nào khác cho hồ cá?
Ngoài lọc tràn dưới, người nuôi cá cảnh còn có thể lựa chọn các loại lọc khác như lọc tràn vách (overflow box) và lọc tràn trên (hang-on overflow).
Lọc tràn vách thường được ưu tiên sử dụng cho bể cá nhỏ có kích thước khoảng 80cm. Cấu trúc của lọc tràn vách bao gồm một vách ngăn chia bể cá thành hai phần, một phần chứa nước và cá, và phần còn lại dùng để lọc nước. Nước sẽ tràn qua vách ngăn và chảy vào phần lọc để loại bỏ chất bẩn. Điều này giúp giữ nước trong bể sạch sẽ và cung cấp môi trường sống tốt cho cá.
Lọc tràn trên là loại lọc được sử dụng phổ biến cho bể cá trung bình và lớn. Nó bao gồm một hệ thống lọc được gắn lên trên bể cá, nơi nước được bơm qua các phương tiện lọc để loại bỏ chất bẩn. Lọc tràn trên có thể có thiết kế đa phần cầu hoặc hình chữ nhật, tùy thuộc vào loại lọc và nhu cầu cá nhân.
Lọc tràn dưới là một công cụ hữu ích trong việc cải thiện chất lượng nước và duy trì một môi trường thủy sinh tốt cho cá cảnh. Việc áp dụng nguyên tắc và thiết kế phù hợp sẽ giúp bạn tận dụng tối đa hiệu quả của lọc tràn dưới trong hồ cá của mình.
